مراقبت از دندان های شیری یکی از ضروری ترین کارها برای حفظ سلامت دهان و دندان در کودکان است. درست است که دندان های شیری موقتی هستند و بالاخره دندان های دائمی جایگزین آنها می شوند اما این دندان ها نقش حیاتی را در رشد کودکان از جمله صحبت کردن، تغذیه و تقویت بدن و هم ترازی دندان های دائمی ایفا می کنند. مراقب درست از دندان های شیری می تواند از پوسیدگی، بیماری لثه و دیگر مشکلات سلامت دهان جلوگیری کند و بنای یک لبخند سالم و زیبا را تا اخر عمر کودکان پایه ریزی کند.
یکی از مهم ترین جنبه های مراقبت از دندان های شیری ساختن یک روتین بهداشت دهان دائمی است. والدین باید تمیز کردن دندان های کودک خود را از زمانی که اولین دندان در می آید که حدودا می شود زمانی که نوزاد شش ماهه هست، شروع کنند. والدین باید از مسواک ملایم و نرم و مقدار مناسبی از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنند و به آرامی دندان ها را دو بار در روز، در صبح و قبل از خواب کودک مسواک بزنند. متقاعد کردن کودکان به تف کردن اضافه خمیر دندان بجای قورت دادن آن می تواند از فلوروزیس (fluorosis) که شرایطی است که از هضم کردن مقدار زیادی فلوراید ایجاد می شود جلوگیری کنند.
نخ دندان کشیدن یکی دیگر از بخش های ضروری حفظ بهداشت دهان و نگهداری دندان های شیری است که باید زمانی انجام شود که دوتا دندان با هم در تماس هستند. نخ دندان به از بین بردن بخش هایی از غذا و همچنین پلاک بین دندان ها کمک می کند و از پوسیدگی وبیماری های لثه جلوگیری می کند. والدین می توانند از نخ دندان های مخصوص کودکان یا نخ دندان دسته دار استفاده کنند تا این پروسه راحت تر شده و این روند برای کودکان لذتبخش شود.
چک آپ های منظم هم نقش ضروری را در نگهداری دندان های شیری ایفا می کند. دندانپزشکان می توانند پیشرفت دندان های اولیه کودکان را بررسی کنند و هر گونه مشکل احتمالی را خیلی زود شناسایی کنند و راهنمایی های لازم برای حفظ دندان های شیری را ارائه دهند. چک آپ ها و ملاقات دندانپزشک باید در حدود یک سالگی یا شش ماه از افتادن اولین دندان شیری اتفاق بیافتد.
علاوه بر حفظ بهداشت دهان و چک آپ های منظم، والدین می توانند سلامت دندان های کودکان خود را با رعایت عادت های سالم غذایی ارتقا بخشند. محدود کردن اسنک ها و نوشیدنی های حاوی شکر، تشویق به خوردن میوه و سبزیجات به مقدار مورد نیاز و مرطوب نگه داشتن بدن با آب خوردن زیاد می تواند نه تنها به سلامت دندان ها یلکه به سلامت کل بدن کودکان کمک کند. دوری کردن از مواد غذایی حاوی شکر و غذاهای اسیدی می تواند از پوسیدگی دندان ها جلوگیری کند.
معمولا اولین دندان های شیری در سن ۶ ماهگی در دهان کودک ظاهر می شود. و تا پایان ۲ یا ۳ سالگی رویش کامل آن ها طول می کشد. تعداد این دندان ها در هر فک ۱۰ عدد و در تمامی دهان ۲۰ عدد است. جویدن مواد غذایی تا سن شش سالگی بر عهده دندانهای شیری است. در سن ۶ سالگی دندانهای دائمی شروع به روییدن نموده، بتدریج جانشین دندان های شیری میگردند. بطوریکه که در سنین ۱۲ تا ۱۳ سالگی دیگر اثری از دندانهای شیری نمیماند و تمامی دندانها دائمی است.
اکثر افراد معتقدند،این دندانها بهخاطر عمر کوتاهشان اهمیت چندانی ندارد. اما اگر دندان زودتر از موقع از دست برود، دندانهای مجاور به سمت محل خالی دندان حرکت میکند و فضای موجود را تنگ میکنند، بنابراین رویش دندان دایمی جایگزین در این فضا، دچار مشکل میشود. پس این دندان ها نیاز به مراقبت دارند. متأسفانه بسیاری از پدرها و مادرها فکر میکنند که کشیدن دندان های شیری و زود خراب شدن آن ها مهم نیست چرا که دندانهای دایمی به جای آنها خواهند رویید. به این ترتیب با عدم مراقبت کافی باعث پوسیدگی زودرس و از دست رفتن آنها میشوند که نتیجه آن رویش نابجا یا عدم رویش دندانهای دایمی زیرین است.
بررسی های مختلف نشان داده است که با افزایش دفعات مصرف مواد قندی ( انواع شکلات های چسبنده ، شیرینی و غیره ) میزان پوسیدگی افزایش می یابد، همچنین تعداد دفعات مصرف مواد قندی و مدت زمان مصرف این مواد مهم تر از مقدار مصرف این مواد در دو نوبت است.
حتما روزی سه لیوان شیر را در برنامه غذایی خود لحاظ نمایید زیرا کلسیم که یکی از مواد تشکیل دهنده شیر است به استحکام دندانها کمک می کند و سعی کنید بجای نوشیدنی های قنددار از شیر استفاده نمایید.
همچنین والدین میتوانند از مسواک مخصوص در یک تا ۳ سالگی استفاده کنند و باید توجه کنند که در صورت استفاده از خمیردندان از نوع بدون فلوراید استفاده کرد.
در حالیکه این یک پروسه طبیعی است که دندان های شیری بیافتد و دندان های دائمی جایگزین آنها شود، از دست دادن زود هنگام دندان های شیری می تواند منجر به ایجاد مشکلاتی شود. فهمیدن عوارض افتادن زود هنگام دندان های شیری برای والدین ضروری است تا بتوانند اقدامات لازم را برای جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی انجام دهند.
یکی از عوارض مهم افتادن زود هنگام دندان های شیری تاثیر آن بر روی هم ترازی دندان های دائمی است. دندان های شیری به عنوان نگهدارنده های فضا برای دندان های دائمی عمل می کنند و وقتی این دندان ها در می آیند، آنها را به جایگاه مناسب راهنمایی می کنند. وقتی یک دندان شیری به دلیل فاکتورهایی مانند پوسیدگی، آسیب یا کشیدن دندان، زودتر از موعد از دست می رود، دندان های مجاور ممکن است به سمت فضای باز حرکت کنند و مشکلات بهم ریختگی یا عدم هم ترازی برای دندان های دائمی به وجود آید. این مسائل منجر به نیاز به ارتودنسی کودکان می شود که باید از بریس ها یا دیگر روش های اصلاح جایگاه دندان ها استفاده شود.
یکی دیگر از عوارض افتادن زود هنگام دندان های شیری تاثیر احتمالی آنها بر روی رشد صحبت کردن کودکان است. دندان های شیری نقش مهمی را در تکلم ایفا می کند و به کودکان کمک می کند تا صداهای مختلف را ایجاد کرده و بتوانند کلمات را به طور دقیق بیان کنند. وقتی دندان های شیری زودتر از موعد می افتند این اتفاق می تواند بر روی توانایی تلفظ بعضی از صداها تاثیر بگذارد و منجر به سختی در تکلم شود. این مسئله می تواند بر روی اعتماد به نفس و ارتباط برقرار کردن کودکان تاثیر زیادی بگذارد
علاوه بر موارد بالا، افتادن زود هنگام دندان شیری می تواند بر روی توانایی جویدن و هضم کردن درست غذا هم تاثیر بگذارد. دندان های شیری برای تکه کردن غذا به قیمت های کوچکتر و راحت تر کردن هضم غذا و دریافت مواد مغذی آن ضروری است. وقتی دندان شیری زود تر از موعد می افتد می تواند چالش هایی را در زمینه جویدن غذا برای کودکان به وجود آورد و مشکلاتی از جمله سختی در هضم غذا و کمبود مواد مغذی ایجاد کند. این مسئله می تواند بر روی رشد کودک تاثیر زیادی بگذارد.
علاوه بر این، افتادن زودهنگام دندان شیری می تواند ریسک مشکلات دندان ها از جمله پوسیدگی، بیماری لثه و ایجاد کرم خوردگی هم برای این دندان ها و هم دندان های دائمی را افزایش دهد. وقتی دندان زودتر می افتد می تواند فاصله ای ایجاد کند که باعث می شود غذا و باکتری در آن قسمت جمع شود و ریسک مشکلات دهان افزایش یابد. اگر این مشکلات درمان نشود می تواند رشد کرده و بر روی سلامت دندان های اطراف و لثه تاثیر بگذارد.
دندان های شیری بانک اطلاعاتی مهمی از سلول های بنیادی هستند، زود افتادن آن ها ممکن است موجب کجی دندان ها شود. از آن جایی که دندان های دائمی دیرتر می رویند، با افتادن زود هنگام دندان های شیری، فضای خالی بین دندان ها ایجاد می شود. این فضای خالی با دیگر دندان های شیری در حال حرکت، پر می شود. زمانی که دندان های قصد رویش دارند، وجود دندان های شیری مانع رویش صحیح آن ها می شود. از این رو ممکن است کودک با دندان های دائمی کج، مواجه شود. پس باید از دندان های شیری به بهترین نحو ممکن مراقبت کرد.
دندان های کج مشکلات بسیاری را در آینده ایجاد خواهند کرد. دندان های کج شده همپوشانی با یکدیگر دارند از این رو مانع رسیدن مسواک و نخ دندان خواهند شد. دندان های کج شده، زودتر پوسیده می شوند چرا که رسیدگی و مراقبت از دندان های کج شده کار سخت تری خواهد بود. علاوه بر هزینه های هنگفت درمان پوسیدگی دندان ها، سلامت و طول عمر دندان ها نیز کاهش می یابد.
عدم صحیح جویدن غذا نکته دیگری است که باعث زود افتادن دندان های شیری و کجی دندان های دائمی می شوند. دندان های کج شده، به درستی نمی توانند عملیات جویدن را انجام دهند. همین موضوع باعث ایجاد مشکلات گوارشی در آینده کودک خواهد شد. معده درد و عدم هضم صحیح غذا از جمله مواردی است که ممکن است در پی افتادن زود هنگام دندان شیری ایجاد شود.
شاید عجیب به نظر برسد اما عوارض افتادن زود هنگام این دندان ها تا بزرگسالی گریبان گیر فرد خواهد بود پس از این رو والدین باید از این دندان ها مراقبت کنند.
کلینیک دندانپزشکی ستاره شرق شش روز در هفته از شنبه تا پنجشنبه اقدام به خدمات رسانی به بیماران خود میکند. این مجموعه از روز شنبه تا پنجشنبه از ساعت ۱۰ صبح تا ۲۰ اقدام به ارائه خدمات دندانپزشکی مینماید.
جهت برقراری ارتباط با کلینیک دندانپزشکی ستاره شرق و تعیین نوبت میتوانید از طریق روش های زیر اقدام کنید:
از طریق شمارههای تماس با مجموعه: ۷۷۵۵۵۲۲۰-۰۲۱
مراجعه حضوری به آدرس: خیابان مدنی شمالی، نبش خیابان حیدری (لشگر)، پلاک ۱۰۸۶/۲ طبقه سوم
برای داشتن اطلاعات به روز از کلینیک دندانپزشکی ستاره شرق میتوانید این مجموعه را در صفحه اینستاگرام ما نیز دنبال کنید.